زیست بوم/سمیرا خباز: با رشد قیمت برنج ایرانی در سالهای گذشته بازار برنج های خارجی داغ شد، و به سرعت بزرگترین بازار برنج های خارجی را پس از سالها هندی ها دوباره به دست گرفتند تا حدی که رییس انجمن صادرکنندگان برنج هند اعلام کرد: ایران بزرگترین بازار برنج باسماتی هند محسوب می شود و حدود ۲۰ درصد صادرات سالانه این محصول را به خود اختصاص داده است.
با وجود اینکه برخی کشورها مثل آلمان واردات برنج باسماتی از هند را به دلیل آلوده بودن به مواد سمی و فلزهای سنگین ممنوع کرده اند. در ایران بررسی های متعددی در این رابطه انجام گرفته اما با انتشار گزارش های متناقض در این باره همچنان برنج هتدی عرضه و مصرف می شود.
بر اساس گزارشی که سه سال پیش در خبر آنلاین منتشر شد، حدود 5 هزار میلیارد تومان برنج وارد کشور شده که این میزان برابر با 5 سال نیاز کشور است و که در حال حاضر در بازار به طور کامل عرضه شده و در حال فروش است.
آرسنینگ همان مرگ موش است
مهمترین عامل آلودگی این برنج ها تا به حال آرسنینگ اعلام شده است که در فارسی به اکسید آن مرگ موش و سولفید آن زرنیخ می‌گویند، عنصر شیمیایی است که در جدول تناوبی با علامت As مشخص است و دارای عدد اتمی ۳۳ است.
بهتر است بدانیم، آرسنیک شبه فلز سمی معروفی است که به سه شکل زرد، سیاه و خاکستری یافت می‌شود و از آرسنینگ و ترکیباتش به عنوان علف کش، حشره کش و آلیاژهای مختلف استفاده می شود، از قدیم الایام هم برای ساخت مواد بهداشتی همچون داروی نظافت بدن(موبر/ واجبی) استفاده می‌شود، گفتنی است حتی پایه اصلی کرم‌ها و اسپری‌های موبر از همین دو ماده است.
آرسنیک از نظر شیمیایی شبیه فسفر است تا حدی که در واکنش‌های بیو شیمیایی می‌تواند جایگزین آن شود ازاین‌رو سمی است، وقتی به آن حرارت داده شود به‌صورت اکسید آرسنیک در می‌آید (اکسیده می‌شود) و بوی آن مانند سیر است.
آرسنیک و ترکیبات آن همچنین می‌توانند بر اثر حرارت به گاز تبدیل شوند. این عنصر به دو صورت جامد وجود دارد.
در سده بیستم آرسنِت سرب به‌عنوان آفت کش برای درختان میوه به خوبی مورد استفاده قرار گرفت.
(استفاده از آن در افرادی که به این کار اشتغال داشتند ایجاد آسیب‌های عصب‌شناسی کرد) و آرسنیت مس در سده نوزدهم به‌عنوان عامل رنگ کننده در شیرینی‌ها بکار رفت.
آرسنینگ و ترکیباتش موجب مختل شدن سیستم گوارشی و شوک منجر به مرگ می‌شود
این ماده و بسیاری از ترکیبات آن سمی‌است و با مختل کردن وسیع سیستم گوارشی و ایجاد شوک منجر به مرگ می‌شود.
اما در شرایطی که بازار برنج آلوده در ایران گرم بود و واردات با همان قدرت پیشین ادامه داشت و با ارایه گزارش اداره کل استاندارد در مورد عدم آلودگی برنج‌های وارداتی ناگهان اتفاق عجیبی رخ داد.
اظهارات یکی از مسوولان کشور صادر کننده این برنج ها بار دیگر آرامش خاطر را از شهروندان ایرانی گرفت.
رییس مرکز تحقیقات کشاورزی پنجاب هند، خبر آلودگی برنج وارداتی ایران را به این سم تایید کرده است
رییس مرکز تحقیقات کشاورزی پنجاب هند با اشاره به وجود مراکز اصلی آرسنیک در مناطق بسیاری از این استان، خبر آلودگی برنج وارداتی ایران را به این سم تایید کرد.
مجلس شورای اسلامی در حال بررسی و آزمایش مجدد برنج های هندی است
پس از این مساله مجلس شورای اسلامی وارد میدان گردید و مقرر کرد که دستگاه‌های اجرایی ذیربط دوباره آزمایش‌های مجددی بر روی این برنج‌ها انجام دهند و سپس نتیجه آن از طریق صحن علنی مجلس اعلام عمومی شود.
در این باره با یکی از کارشناسان کشاورزی صحبت کردیم که نخواست نامش فاش شود.
یک کارشناس: برنج های وارداتی هندی حاوی سم آرسنینگ است
وی معتقد است؛ برنج های وارداتی هندی حاوی سم آرسنینگ است و می افزاید: با وجود اینکه برنج‌های هندی با کیفیت بالا هم موجود است، اما وارد کنندگان به دلیل قیمت بالاتر و سود کمتر ترجیح می دهند برنج های بی کیفیت و آلوده را وارد کنند.
برنج های هندی فرآوری شده است به همین دلیل سه برابر طولشان قد می کشند
این کارشناس می گوید: برخی برنج های هندی ساختگی است یعنی این برنج ها شبیه ماکارونی فرآوری می شود و آرد را به برنج تبدیل می کنند، به همین دلیل است که اگر این نوع برنج را در آب بریزید، رشد می کند یعنی بافتش جاذب است و آب را جذب و تقریبا سه برابر طولشان رشد می کنند.
تمامی برنج‌های وارداتی هندی یک جنس واحد دارند، اما با چند برند متفاوت وارد می شود و این برندهای مختلف نشان سلامت آن‌ها نیست
به گفته وی، تمامی برنج‌های وارداتی هندی یک جنس واحد دارند، اما با چند برند متفاوت وارد می شود و این برندهای مختلف نشان سلامت آن‌ها نیست.
این کارشناس اظهار می کند: تاجران ایرانی برنج‌های ارزان قیمت هندی را سفارش می دهند و با اسم خاص وارد بازار می‌کنند، ورود این سم‌ها و مواد افزودنی به بدن در دراز مدت اثر خودش را نشان می دهد و به نظر من مردم اگر برنج خرد ایرانی مصرف کنند سلامت‌شان تامین می شود تا اینکه برنج های آلوده را با قیمت پایین تر بخورند.
نمی توان برنج ایرانی بیشتری تولید کرد
این کارشناس کشاورزی تصریح کرد: تولید برنج ایرانی در سطح متر مربع کم است ولی کیفیت بالایی دارد، برخلاف شرق آسیا که در یک متر مربع 2 تن برنج کشت می‌شود و به دلیل نوع کشت ما قادر به تولید بیشتر نیستیم.
وی می افزاید با توجه به میزان بالای مصرف برنج در کشور ما و بعلاوه اینکه ما در مصرف برنج ذائقه خاصی داریم، با افزایش قیمت تولید برنج باید به سمت تغییر ذائقه مان پیش برویم.
برنج های هندی عامل ایجاد سرطان در کودکان
این کارشناس معتقد است: برنج های باسماتی پاکستانی از برنج های هندی کیفیت بهتری دارند و می توان جایگزین مناسب تری از برنج های هندی باشند.
پیش از این نیز معصومه ابتکار در زمان فعالیتش در شورای شهر در گفتگو با روزنامه شرق، آلودگی برنج های هندی را تایید و اظهار کرده بود از آنجا که برنج آلوده به آرسنیک در ردیف اول علت های سرطان کودک قرار گرفته بهتر است به کودکان برنج ندهیم.
براساس اعلام سازمان بازرسی کل کشور از آبان ماه سال ۱۳۹۰ آزمون فلزات سنگین برای برنج های وارداتی اجباری اعلام شد. این سازمان در همان زمان عنوان کرده بود که آلودگی برنج های وارداتی به ویژه برنج های هندی به «فلزات سنگین» محرز است.
اما همچنان برنج های هندی در بازار بفروش می رسند و با وجود تاکید بسیاری از مراجع قانونی و رسمی به آلودگی این برنج ها هنوز هیچ گونه ترتیب اثری برای جلوگیری از واردات این نوع برنج ها انجام نشده است.